بوی سیگار رو دوست داشتم. همیشه میگفتم هم بوی خوب سیگار داریم، هم بوی بد سیگار. میگفتم این خوب و بودن بد بودن بوی سیگار فقط بخاطر نوع سیگار و مارک سیگار و این چیزها که من ازش سر در نمیارم نیست، به این که این سیگار دست کیه، کی داره این سیگار رو میکشه و این سیگار چه دردی رو دود میکنه هم ربط داره. دیدی؟ بعضی ها هستن که بوی خوب سیگار میدن. دوست داری وقتی کنارشونی عمیق نفس بکشی. بوی سیگار بابا هم همین شکلی بود؛ دوستش داشتم. در واقع، بوی در هم آمیخته ی سیگار و عطر بابا فوق العاده بود. شاید همه چیز از همین جا شروع شد، شاید از همین جا بود که من هر جا میدیدم بوی خوب سیگار میاد، نفس عمیق کشیدم و از بوی خوب سیگار کیف کردم. کیف کردم تا امشب که بابا که دکتر بهش گفته سیگار برات سمه و چندین ساله سیگار رو ترک کرده، وارد خونه شد و بوی سیگار توی صورتم کوبیده شد. حالم بد شد. دیدم هیچ سیگاری بوی خوبی نداره و حال آدمو بهم میزنن؛ دیدم سیگار بوی از دست دادن میده...
بهم میگه بشین برای کنکور بخون و برو پرستاری. به پیامش نگاه میکنم. به خودم فکر میکنم. من زیست شناسی میخونم و رشته ام رو دوست دارم. تا اینجا موردی وجود نداره؛ مورد از جایی شروع میشه که من میدونم توی کشورم کار چندانی برای من وجود نداره. چیز دیگه ای هم آزاردهنده است؛ نوع تفکر و برخورد آدم ها و چیزی که میون پیام های جیم پررنگه "شان اجتماعی". جیم میگه فلانی که هم کلاسی دوران دبیرستانش بوده الان پرستاره و جوری حرف میزنه انگار خوشبختی و موفقیت فقط همین جور چیزهاست. میپرسم "آیا این همه چیزه؟". واقعا چی شده که ما میخوایم کسی بشیم و این کسی شدن یعنی دکتر و پرستار شدن؟ زیاد برمیخورم به این نگاه. آزارم میده این نگاه. من رشته ام رو دوست دارم. همه مثل کسی که هیچ چیز نیست نگاه میکنن به کسی که زیست شناسی خونده باشه. همه البته منظورم به اکثر ایرانی هاست. شاید راجع به خیلی شغل ها و رشته های دیگه هم همین باشه. موفقیت و خوشبختی برای من توی دکتر بودن و پرستار بودن خلاصه نمیشه. شان اجتماعی شاید تعریف درستی نداره. به جیم میگم شاید جامعه حرف هایی بزنه که درست نباشه، شاید چیزهایی هست که اکثر مردم قبولش دارن، اما کار درست اینه که ما درست بهش نگاه کنیم و این نگاه رو به بچه هامون یاد بدیم. جواب میده ما جزیی از این جامعه هستیم و تو نمیتونی جز یه خانواده باشی که میگن یه خانم کارمند خیلی خوب و با شخصیت و... تو یه خانم خانه دار باشی و بگی جامعه اشتباه میکنه. امروز رو داشتم به حرف های جیم فکر میکردم، حرف هاش منطقیه، اما به اندازه ی حرف های خودم برام مورد قبول نیست. من نمیخوام کسی باشم. فقط میخوام چیزی که دوست دارم رو بخونم و توش فعالیت کنم. موفقیت از نظر من یعنی تو توی کاری که هستی سعیتو بکنی. موفقیت از نظر من یعنی همون عطاری ای که همیشه خدا جلوش صفه و شاید چیزهای دیگه، که بازم ربطی به تعریف جامعه نداره.
اما چیز ظریفی وجود داره به اسم تسلیم شدن. خیلی مهمه که توی زندگی بتونی به موقع تصمیم بگیری تسلیم بشی. گاهی تسلیم شدن عین پیروزیه.
من تصمیمم رو گرفتم؛ از این مسیری که توشم راضیم. درسته از نظر جامعه شان اجتماعی نداره و جامعه به راحتی نظرشو بهم تحمیل میکنه. شغلی در انتظارم نیست. حتی حالا هم نمیتونم دنبال شغل مناسبی برای خودم باشم. من میدونم این مسیری که ازش راضیم چه مسیریه. میدونم هر تصمیمی مثل لبه ی تیغه و تو ممکنه به راحتی بیفتی تو پشیمونی ای که جبرانی نداره. میدونم گوش دادن به حرف دل چقدر خطرناکه اما این مسیریه که "فعلا" میخوام برم.
باید راجع یه سری چیزها بیشتر فکر کنیم. بهتره به کلماتی که مفاهیم و نوع نگاه و برخورد ما رو میسازن بها بدیم و خودمون بسازیمشون، نه این که چیزی که به طور ناخوداگاه بهمون تزریق شده رو بپذیریم. شنیدید میگن قبل حرف زدن فکر کن؟ بهتر نیست قبل نگاه کردن هم فکر کنیم؟
الان کار ما و تعاریف و مفاهیممون، مثل شان اجتماعی، چه فرقی با خودزنی داره؟
+ حالا از بد روزگار چند سال دیگه میایید همین جا میبینید من از خانم دایناسور به خانم بی پول، بی شان اجتماعی و بیکار تغییر اسم دادم و از هر چیزی مثل پرستاری، که هم شان اجتماعی داره، هم راحت میتونی بری سر کار و هم درآمد خوبی داره بسیار دورم :)
میدونم که براتون سوال پیش نیومده که موش رو تشریح کردیم یا نه، اما جواب میدم که بله. اول کبوتر رو بیهوش کردیم و استاد این قدر با لوازم مربوط به تشریح با دل و روده و قلبش ور رفت و شرحه شرحه اش کرد که جان به جان آفرین تسلیم کرد. بعد همین کار رو با موش کرد. ما ایستاده بودیم و به زنش های قلب کوچیک موش نگاه میکردیم، بعدش هم بی هیچ حرکتی، ایستادیم و به قلبی نگاه کردیم که دیگه هیچ تپشی نداشت. شاید کاری که تو زندگیمون هم زیاد انجام میدیم. انگار همه چیز داشت درست پیش میرفت؛ همه چیز به جز حال من. درست همون موقع که شیوا با خشونت، پر های گردن کبوتری که شکم باز شده اش زیر دست استاد بود رو میکند، حال من بد شد. قندم افتاده بود؛ چشم هام سیاهی میرفت و توان حرکت نداشتم. بعد از بهتر شدن حالم رفتم بیرون و روی پله های پشتی دانشگاه نشستم. این قدر بهتر بودم که خودم رو کنترل کنم و از بیهوشی دور باشم، اما چشم هام همه جا رو روشن میدید. تصاویری که میدیدم هیچ رنگی نداشت...
میدونی؟ بد شدن حالم عجیب بود برام. دختر سوسولی نبودم. نمیدونم چی شد. احساس میکنم حساسیتم روی تشریح یه موجود که تنها بیهوشه و هم چنان زنده است، باعث این اتفاق شد. یا شاید هم مسئله فقط ضعف منه و بوی بد و مشمئزکننده ی دل و روده ی کبوتر و موش و کلروفرم. همیشه از ضعف بدم اومده. شاید آدم قوی ای نیستم، اما میدونم که دوست ندارم آدم ضعیفی باشم.
جریان تشریح باعث شده که به این موضوع فکر کنم. مثلا وقتی داشتم موش به دست میرفتم دانشگاه و سنگینی نگاه آدم ها روی خودم رو حس میکردم، فکر میکردم اگه یه روز یه انسان رو بندازن توی قفس و ببرنش برای تشریح تا از مغز و توانایی ها و شکل و شمایلش سر در بیارن، چی میشد؟ چه حسی داشت؟ یاد فیلم های مربوط به آدم فضایی ها و احتمال مواجه بد اون ها با انسان ها توی اون فیلم ها افتادم.
از طرفی به خودم فکر کردم، به منی که به راحتی سوسک میکشم و پشه ها رو دشمن خونی خودم میدونم؛ به کلمه ی موجود زنده فکر کردم و به این که شاید یکی از دردهای معاصر انسان، بی تفاوتیه. دردی که سنگینی عجیبی رو به زندگی همه ی ما تحمیل میکنه.
یه موش سفید که بهش میگن "رت" توی مطبخه. آروم رفتم نگاهش کردم. با راحتی و تنبل گونه خودشو رها کرده و خوابیده. نمیدونه امشب آخرین شبیه که زنده است. روزهای اول که استاد میگفت "حیوون رو میارید و تشریحش میکنیم، بعد میذاریم تو آبجوش، این قدر میجوشه تا گوشتش از استخونش جدا بشه" من خنده ام میگرفت. چه جور میشه یه موجود زنده رو کشت و تشریح کرد و تیکه تیکه؟ خنده ام میگرفت از این همه بی رحمی بی ملاحظه. از این خنده ها که دست آدم نیست. از این خنده ها که بعد از خراب کاری کردن هام میاد سراغم. جلسه ی پیش از استاد پرسیدم چند نمره است؟ گفت ده نمره. به ده نمره فکر کردم. به بی رحمی فکر کردم. هر بار تو کلاس هم این حرف ها رو گفتم. استاد با حالتی که معلومه از من و حرف هام خوشش نمیاد میگه "همینه". به "همین" فکر کردم.
بابا منو نگاه میکنه و برای تسلی خاطرم میگه همه این ها بخاطر پیشرفت علمه. میون حرف هاش میگه اشرف مخلوقات. بهش میگم اینا هم موجود زنده ان، مثل ما. حرف هاشو اصلاح میکنم که این موش ها و سایر موجودات با شرایط مشابه، برای پیشرفت علم قربانی میشن.
وقتی منو و موش با هم وارد خونه شدیم، بهش با لبخند گفتم سلام، اما دیدم همه چیز مضحکه، گفتم متاسفم و دیگه هیچ حرفی نزدم. همون جا دم در گذاشتمش زمین و نگاهش کردم، با دقت؛ به دست هاش، به حالتش وقتی رو سر خودش دست میکشید، وقتی بو میکشید. یه حس کنجکاوی لذت بخش و حس خوب حضور یه موجود زنده کنارم تو وجودم پرسه میزد، اما این حس ها دوومی نداشت و نداره، چون به ثانیه ای یادم میاد فردا ساعت دوازده این قفس خالی میشه.
ناراحتم. نمیدونم دقیقا برای چی.
مدام نوشتم و پاک کردم. دوست داشتم امروز را تعریف کنم اما گاهی حرف ها کلمه نمیشود. یک دانه ی درد میشود توی زمین قلبت. تو میروی سراغ زندگی ات، دانه جوانه میزند، رشد میکند و درخت تنومندی میشود. هر کس کنارت می ایستد، درخت ها را نشان میدهد و میگوید "چه عقده و درد های بزرگی" و میرود، اما تو میمانی؛ تو و درخت هایت.
آخ دایناسور... به جز تو کسی رو ندارم. بیا و دورم کن. دور از این آدم ها...
آن شب گرگ ها زوزه میکشیدند و به جز تاریکی چیزی دیده نمیشد. ما از سرما دندان هایمان بهم میخورد و بالا سر قبرش ایستاده بودیم. خودمان کشته بودیمش. با همین دست ها کشتیمش و خاک سرد و نم دار را کنار زدیم و جنازه اش را میان خاک ها انداختیم. من خودم چند بار با تمام توانم چاقو را در شکمش و قلبش فرو کرده بودم. پی در پی چاقو زده بودم و فریادم بلند شده بود و هق هقم همه جا را پر کرده بود. آن شب که بالای قبر بدون سنگش ایستاده بودیم، من فواره های خونی که از بدنش بیرون میزد را میدیدم، انگار همه چیز تازه بود و تمام آن خون ها از بدن من بیرون میجهید؛ حالم منقلب میشد، چشمانم را میبستم و به اطراف نگاه میکردم؛ نمیدانستم کجا ایستاده ایم و او را کجا دفن کرده ایم. دوباره چشم به زمین میدوختم، به اویی که دیگر نیست؛ میدانستم دیگر هیچ گلی نخواهد رویید؛ سرما خواهد بود و سرما خواهد بود و سرما... هنوز زمان زیادی نگذشته بود، سرما تا مغز استخوانم رفته بود و انگار قلبم از شدت سرما دیگر نمیتپید. دوست داشتم همان جا زانو بزنم و همه چیز را بالا بیاورم. آن شب، چهره ی هیچ کس را نمیدیدم؛ همه چیز تاریک و تار بود و آدم های اطرافم چیزی بیشتر از سایه نبودند. نمیدانم بعد از چه مدت، جا به جایی سایه ها و صدای پاها را حس کردم؛ وقت رفتن بود. بی توجه ایستادم و برای اخرین بار به بهاری که دفن کرده بودیم نگاه کردم. دستان سردم را در جیبم فرو بردم و بیشتر یخ کردم. راه افتادم و رفتم. همه ی ما رفتیم؛ بدون آن که بدانیم به کجا میرویم. بدون آن که به چشم های هم نگاه کنیم. بدون آن که دست های هم را بگیریم و بدون آن که کسی خبری از قلب دیگری داشته باشد، اما با همه ی این حرف ها، ما یک چیز مشترک داشتیم؛ یک چاقوی خونی.
تهران- قسمت دوم
با تشکر از آقای هاشمی و بلاگرهای حاضر در دورهمی
بهترین روز مسافرتم به تهران، روزی بود که در دورهمی وبلاگی حاضر شدم. از آن روز چند بار نشستم به نوشتن خاطره ی رقم زده شده، اما هر بار احساس کردم حق مطلب ادا نشده و رها کردم. ضمن این که دلم نمی آمد جزئیاتی که میدانم روزی از همین روزها از خاطرم پاک میشود را ننویسم، اما میدانم نوشتن از تمام جزییات بودن پست را زیادی طولانی میکند.
راستش اولین بار که پست آقای هاشمی را دیدم و میدانستم که میتوانم سهمی در این دورهمی داشته باشم، مطمئن بودم که نمیروم. من کجا و دورهمی با بلاگرها کجا؟ آن هم وقتی میدانستم احتمالا بیشترشان آشنایی چندانی با وبلاگم ندارند. از طرفی آشنایی بیشتر با آدم ها میتواند حاشیه ساز باشد و من هیچ وقت حوصله ی حاشیه را نداشته ام. یک جورهایی همیشه ایمن رانده ام و فقط یک بار بود که یک سطل پر از حاشیه روی خودم خالی کردم و به اندازه ی کفایت هم از آن حاشیه ها درس گرفتم. امسال اما با خودم قرار گذاشته بودم چیزهای جدید را تجربه کنم، کارهای جدید انجام دهم و به حرف محدودیت های چرند مغزم گوش ندهم. شاید بخاطر همین به حرف های خودم برای نرفتن که حتی تا شب قبل رفتن و صبح رفتن هم ادامه داشت گوش ندادم. و خوشحالم که به حرف های خودم گوش ندادم و حورا را دیدم که میشد کنارش باشی و واقعا به تو خوش بگذرد، خورشید را، که ساده و صمیمی بود و مهربان و مهربان و مهربان. حریر را دیدم که شبیه وبلاگش بود و مریم، مریم آرام و محجوب و دلنشین و حتی دلنشین تر از دلنشین، کسی که میتواند کل تهران را در یک روز بگردد. رستاک که انگار از عکاسی وقتی کسی حواسش به او نیست و به لنز نگاه نمیکند خوشش می آید و عارفه ی هنری که انگار همه چیز شخصیتش به اندازه است. دختر دلنشینی که انگار شکل خود خودش بود. از آقای هاشمی نگفتم. کسی که همه ی ما را کنار هم جمع کرد. آقای هاشمی همراه همسرش آمده بود و همه ی ما را بیست دقیقه پشت درهای بسته ی نمایشگاه منتظر گذاشت و باعث شد تا مدتی در نمایشگاه نسبتا خلوتی قدم بزنیم و بیشتر از نمایشگاه لذت ببریم. آقای امید ظریفی شاعر که مرا یاد کتاب چرنوبیل می اندازند و یادگاری نوشتن در صفحه ی اول یکی از کتاب هایشان را دوست داشتم و آقای سید طاها که تا تمام نشدن سوغاتی شان به هر بهانه ای آن را تعارف میکردند و خیلی شوخ تر از آقای سید طاهایی بودند که در وبلاگشان میبینید. آقای ارسنجانی که شکل غلیظ شده ی وبلاگشان بودند، روی چمن ها پا نمیگذاشتند و من را به صورت عبارت "هر روز یک پست" میدیدند و سعی میکردند در برابر بهانه های من برای ننوشتن هر روزه، راهکار بدهند.
همه چیز این دورهمی در نوع خودش خوب و قشنگ بود؛ معرفی آدم ها با جمله هایی مانند «همون که قالب خاکستری داره، همونی که عنوان عدد مینوشت؟ و...»، حلقه زدن روی چمن و آیین دورهمی، حلقه زدن و نشستن روی زمین، وسط جایی که برگ ها از در و دیوارش چکه میکردند و آسمانی ابری داشت با پرنده های ناگهان. دورهمی حوب و قشنگی که باعث شد من کارهایی را برای اولین بار انجام بدهم. فقط افسوس که زمان زیادی کنار بچه ها نبودم. حالا که گذشته، با خودم میگویم چقدر کم با بچه ها حرف زدم و چقدر کم به آنها گوش دادم و چقدر حیف... هر چند که من چندان آدم اجتماعی ای نیستم و تنها سعی میکنم با شوخی و حرف زدن های الکی خودم را میان آدم ها جا کنم. چندان حضور ثاتیرگذار و به یاد ماندنی هم ندارم، درست برعکس هولدنی که غایب بود، اما همراه ما بود.
چقدر حیف که دو هفته ی دیگر دوباره تهرانم اما این بار خبری از دورهمی وبلاگی نیست.
+ کسی هست که تهران باشه و تمایل داشته باشه با هم ملاقات داشته باشیم؟
تهران
قسمت اول
همین روزها که تهرانم و خونه ی عمه، قلبم درد میکنه. نه که واقعا قلبم درد بکنه ها، نه، روح قلبمو میگم. از وقتی پامو از اتوبوس گذاشتم بیرون اعتراف کردم که این شهر رو با همه شلوغیش دوست دارم. اعتراف کردم و قدم به قدم به خونه ی عمه نزدیک تر شدیم، قدم به قدم قلب من فشرده تر شد. دلتنگ تر شدم. رایحه ی به شدت دلنشین روزهای خوب کودکیم تو هوا پخش بود و من نفس میکشیدم. حال عجیبیه. افسوس میخوری، غمگین میشی و در عین حال ذوق میکنی و با خوشحالی دلت میخواد عمیق تر نفس بکشی. فکر کن کسی تو رو پرت کنه روی زمین، کفشش رو با تمام قدرت روی انگشت های دستت فشار بده و خوشبوترین گل زندگیت رو بگیره جلوی بینیت؛ آره... خاطرات میتونه یه همچین چیزی باشه.
میدونی؟ گاهی میترسم و حالم بد میشه، چون میدونم هر تصمیمی میتونه مثل یه بمب هسته ای و شاید حتی بدتر، مثل یه بمب هیدروژنی، زندگیتو زیر و رو کنه، و افسوس، سالیان سال وقتی که اون تصمیم رو زندگی کردی و فهمیدی چی تو آستینش داشت، دیگه نمیتونی به عقب برگردی و تغییری رو ایجاد کنی.
همه چی از دست رفته...
بهم میگی: "آرنور... آرنور بلند شو." من سرم گیج میره. میشنوم کسی با وحشی گری میکوبه به در. همه چیز همراه با اون کوبیده میشه تو صورتم. بوم بوم بوم. بس کن لعنتی. به پام افتادی و گریه میکنی: "داری اشتباه میکنی. ما دیوونه بودیم." تو میگی نباید اینجا میبودیم. من چشم هام غرق خونه، حرف هاتو که میشنوم قلبمم غرق خون میشه. سرم گیج میره. بوم بوم بوم... بس کن لعنتی. گریه ام میگیره. نعره میکشم از درد. تو گریه میکنی. صدای گریه تو و بوم بوم بوم... با دو دستم روی میز میکوبم. با تمام قدرت. بارها و بارها. میز میشکنه. به سمتم میای تا جلومو بگیری. دستت رو دستم. مثل همیشه لطیف ترین شکل هر بودنی. نگاهم به نگاهت میفته. نباید اروم بشم اما نگاهت... هواتو کردم. هوای بوسه هاتو... یه قطره مثل حلزون تو قلبم... صداش میون بوم بوم بوم های وحشتناک، میون سرگیجه ام تو گوش میانی قلبم میاد. آرزو که عیب نیست. تو آرزوی منی، یه آرزوی نجیب. یه چیز شکل رنگین کمون تو هوای بورانی. یه چیز قشنگ تو یه عالمه کثافت. مثل بازتاب نفس صبح دم تو هوایی که همیشه شبه. اما تو گریه میکنی. من میلرزم. اینجا دیگه خبری از مردونگی نیست. یه نقطه ته همه چیز... سرگیجه دیگه حالمو میزنه. سیگارمو روشن میکنم. تو هق هق ات رو تموم کردی، اما هنوز صورتت پر از اشکه. بوم بوم بوم. خفه شو لعنتی، خفه شو... عصبی یه پوک عمیق میزنم. میدونم الان میریزن اینجا. سیگار رو روی گوشه ی میز شکسته با قدرت فشار میدم و حرصمو روش خالی میکنم. سرم گیج میره. تو با گریه میگی: "حالت خوب نیست آرنور." من کثیف تر از اونی بودم که تو رو آرزو کنم. دو طرف دست هاتو میگیرم و تکونت میدم و نعره میزنم: تو منو دوست داری؟ نه نه چرا باید منو آشغال رو دوست داشته باشی؟ چرا باید یه قاتل کثافتو دوست داشته باشی؟ با عصانیت تکونت میدم و در نهایت به عقب هلت میدم. میفتی زمین. نعره میکشم. پشیمون میشم. هق هق ات توی اتاق میپیچه. سرم گیج میره. میام سمتت. نفهمیدم کی در شکسته شده. بوم بوم بوم. میام سمتت. میان سمت من... هق هقت تو گوشمه. ریختن دورمون. دور میشم ازت. همهمه همهمه... هی کنارت شلوغ تر میشه. میشنوم که هی میگن: چی مصرف کرده؟ تو نگاهت به منه. ازت دور میشم. یه قطره مثل یه حلزون تو گوش میانی قلبم یه چیزهایی رو نجوا میکنه. حلزونی که هیچ وقت به خونه اش نمیرسه. جاش همیشه همون جاست. بوم بوم بوم. بوم بوم بوم...
+ دلم برای نوشتن اینجا و پست گذاشتن تنگ شده بود. مثل کسی که به کسی میخواد بگه دوستت دارم ولی حرفشو میخوره و چیز دیگه ای میگه، با دیدن لیست وب هایی که دنبال میکنم، تصمیم گرفتم با اسم وب یا عنوان پستشون چیزی بنویسم.
+ از همین تریبون یه معذرت خواهی هم خدمت بلاگر آرنور عرض میکنم.
